پیرو مانزونی؛ ساختارشکن با بیانی انتقادی
پیرو مانزونی، هنرمند آوانگارد ایتالیایی بود که در سال 1933 در یک خانواده اشرافی متولد شد و در 1963 زمانی که تنها 30 سال داشت، چشم از جهان فرو بست. آثار او دارای بیانی طعنه آمیز و انتقادی علیه تولید انبوه و مصرف گرایی بود که بعد از جنگ جهانی دوم به عنوان هنر آوانگارد در ایتالیا شهرت پیدا کرد. او هنرمندی بود که بر جنبه های وجودی هنر تاکید می کرد و اشاراتی به متافیزیک و معنا نداشت؛ وی هرگونه پندار تخیلی را از هنر دور می کرد.
تعداد کثیری از آثار او تجربیاتی بود که بر روی بوم های تک رنگ و مونوکروم به وجود آورد؛ تابلوهای سفید رنگ مانزونی عنوان اکروم یا بی رنگ داشتند. این آثار غیرفیگوراتیو، بدون نام هستند. آنچه در آثار او دیده می شود بی رنگی است و این ویژگی منحصر به فرد آثار او محسوب می شود که اوج گفتمان هنر اگزیستانسیالیستی در دهه 1950 و تابو شکنی در زیبایی شناسی مدرنیستی است که بسیاری از آثار بعد از خود را تحت تاثیر قرار داد.
یک سری از آثار مانزونی شبکه های منظم اکروم ها است که از مربع های یک شکل تشکیل شده اند. در یکی از آثارش تکه های نان مخصوص عشا ربانی را در این شبکه ها جای داد و این نوع استفاده از نان، مقدس بودن را به چالش می کشد و مورد انتقاد قرار می دهد؛ این اثر حکایت از رابطه ای مفهومی بین تحول مادی، زوال پذیری نان به عنوان سوژه اصلی و دوام و ماندگاری اثر هنری دارد. در این اثر هنرمند رابطه بین دوام و زوال را در یک شی نمایان می سازد. ساختار شبکه مانند در آثار مانزونی نشانی از نظم اجتماعی مدرن داشت و با هدف یکپارچگی جامعه و هم آوا شدن با خواست جمعی خلق شد.
یکی دیگر از ویژگی های مانزونی این است که اغراق را وارد اثر هنری کرد و محدودیت ها و چهارچوب های تعیین شده را از بین برد. یکی از آثار ساختار شکن وی، بادکنک هایی بودند که او با عنوان بازدم هنرمند به عنوان اثر هنری ارائه کرد؛ این بادکنک ها به پایه های چوبی متصل بودند که بر روی آن عنوان نوشته شده بود.
وی در اثر دیگری تعدادی تخم مرغ های آب پز شده را با اثر انگشت خود امضا کرد و به مخاطبانش ارائه داد. در کلیه آثار مانزونی بیانی طعنه آمیز به چشم می خورد که با ساختاری نامعمول به عنوان اثر هنری خلق شده اند.
یکی دیگر از آثار مانزونی قوطی های کنسروی بود که در آن مدفوع هنرمند قرار گرفته بود؛ این قوطی ها که 90 عدد بودند با اتیکتی ارائه شده بود که بر روی آن عنوان مدفوع هنرمند به زبان های انگلیسی، آلمانی و ایتالیایی درج شده بود و روی قوطی ها شماره هایی از 1 تا 90 به همراه امضا هنرمند قرار داشت. هر یک از قوطی ها 30 گرم بود و مانزونی این قوطی ها را هم وزن قیمت طلا به بازار هنر عرضه کرد. این مجموعه با ساختارشکنی که داشت بسیار مورد توجه قرار گرفت؛ علاوه بر ساختار شکنی این اثر سقوط ارزش های هنر مدرن را گوشزد می کرد.
یکی دیگر از مجموعه آثار این هنرمند، مجموعه خط ها می باشد که روی کاغذهایی با طول متفاوت و با یک خط صاف ترسیم شده بود؛ این کاغذها در بسته بندی لوله شده ای قرار داشتند و روی آنها مشخصات کار و امضا هنرمند قرار داشت. این مجموعه شامل کاغذهای بسیاری در متراژهای متفاوتی بودند که در قوطی های مقوایی، فلزی و سیمانی قرار داشتند. لوچو فونتانا درباره این مجموعه می گوید؛ مهم‌ترین کشف مانزونی، قدرت خط به مثابه فضا بود؛ خط‌های مانزونی ادراک ما از جهان را دگرگون کرد و خط تاریخ هنر آینده را مشخص کرد.
مانزونی در آثارش به شیوه های متفاوتی وجود و حضور هنرمند را مقدس می شمارد و معیار ارزش گذاری آثار را بر مبنای نام و شهرت هنرمند ارائه می کند نه کیفیت اثر هنری. بدین سان در بسیاری موارد زیبایی شناسی و ساختارهای سنتی را زیر پا می گذارد و اثری نامتعارف با دیدگاه و متریال متفاوت ارائه می دهد. مانزونی زمانی که 30 ساله بود در استودیوی خود در میلان سکته کرد و گواهی مرگ او را بنجامین واتیر، هنرمند فرانسوی و دوست مانزونی، امضا کرد و آن را اثری هنری خواند. مانزونی اثر هنری را اینگونه توصیف می کند: اثر هنری ریشه در انگیزش های ناخودآگاهی دارد که از لایه های جمعی ارزش های مشترک همه انسان ها ناشی می شود.
